Endüstriyel Kalıp ve Kalıpçı’lık Neler Yapar

TANIM
Kalıpçı  Metal veya metal olmayan makine parçalarını presleme yolu ile çok sayıda ve kısa sürede imal etme amacıyla kalıp adı verilen model parçalarının tasarımı ve üretimini yapan kişidir.

GÖREVLER – İmal edilecek ürünün proje ve şartnamelerini inceler, – Tasarım halindeki kalıbın teknik resmini ve krokisini çizer veya çizilmiş krokiye uygun malzemelerin cins ve miktarını belirler, – Kalıp örneklerinin tasarımını yapar ve kalıbı hazırlar, – Kalıbın denenmesinde ve parça üretiminde büyük önemi olan presleri iş güvenliği kurallarına uygun olarak bağlar, – Yapılacak üretimin niteliğine göre değişik türlerdeki kalıpları prese bağlayarak çeşitli parçaları üretir, – Yapılan kalıbı montaja hazırlar ve monte eder, – İstenilen standartta hiçbir aksaklığa meydan vermeyecek şekilde kalıbı teslim eder.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER – Her türlü işleme ve talaşlı imalat tezgahları (torna, freze, planya, matkap, saç kıvırma, taşlama ve vargel tezgahları vb.), – Soğuk ve sıcak şekillendirme tezgahları – Hava ve buhar basıncıyla çalışan cihaz ve donanımlar – Kesen, biçen, büken, delen, kıvıran ve talaş kaldıran el aletleri (el breyzi, spiral taşlama, el matkabı, rayba, pafta, kılavuz, zımpara ve eğe vb.).

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Endüstriyel kalıpçı olmak isteyenlerin; – Normal düzeyde genel yeteneğe sahip, – Şekiller arasındaki ilişkileri görebilen, – El ve gözünü eşgüdümle kullanabilen, – Dikkatli ve aynı işi devamlı yapmaktan sıkılmayan kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Endüstriyel kalıpçı imalat endüstrisinde çalışırlar. Çalışma ortamı ve koşulları yapılan kalıp türüne göre değişir. Fabrika ve atölyelerde çalışma ortamı tozlu, sıcak ve gürültülü, zaman zaman rutubetlidir. Kalıpçı, genellikle ayakta çalışır ve birinci derecede alet ve malzemelerle ilgilidir. Meslektaşlarıyla, Müşterilerle, Çalışma arkadaşlarıyla, Amirleriyle iletişimde bulunur.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Günlük hayatımıza girmiş birçok alet, cihaz ve makinenin (otomobil, lastik, ütü, bilgisayar, çatal, kaşık vb.) üretiminde temel unsur haline gelmiş kalıpçılık mesleği bu özelliği itibariyle birçok üretim alanında ayrı bir yere sahiptir. Meslek elemanları, endüstrinin yoğun olduğu bölgelerde rahatlıkla iş bulabildikleri gibi çeşitli makine parçalarının üretildiği ve kalıp imalatı yapılan küçük işyerlerinde de çalışabilirler.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Bu mesleğin eğitimi Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Anadolu teknik lise, teknik lise, çok programlı liseler ve endüstri meslek liselerinde ve Mesleki Eğitim Merkezlerinde verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Endüstri meslek liselerine girebilmek için; en az ilköğretim okulu mezunu olmak gerekmektedir. Anadolu teknik liselerine girebilmek için Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı’nda başarılı olmak gerekmektedir. Çıraklık eğitimine ve Teknik Liseye devam edebilmek için gerekli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ – Eğitim süresi Anadolu teknik liseleri ve teknik lisede 4 yıl, endüstri meslek liselerinde 3 yıldır. Öğrenciler eğitim süresince eğitim kurumunda teorik işletmelerde uygulamalı eğitim görmektedirler. – Çıraklık eğitimi süresi 3 yıldır. – Anadolu teknik lise Endüstri Meslek lisesi ve Meslek lisesi mezunları meslek lisesi diploması ve “Teknisyen” unvanı alırlar. Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları durumunda “Kalfalık Belgesi” ve unvanı verilir.

MESLEKTE İLERLEME
Anadolu teknik lise, teknik lise ve endüstri meslek lisesi ile çok programlı liselerin “kalıp” bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Endüstriyel Kalıpçı’lık, Hasat Sonrası Teknolojisi, Makine, Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi, Oto Boya Karoseri Doğrultma Teknikerliği, Sondajcılık, Tarım Alet ve Makineleri, Metalurji Malzeme, Gemi Makineleri, Otomotiv, Mekatronik, Metalografi ve Malzeme Muayenesi ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. Ayrıca, Anadolu teknik lise, teknik lise ve endüstri meslek lisesi ile çok programlı liselerin “kalıp” bölümünden mezun olanlar üniversitelerin “Kalıpçı lık Öğretmenliği” ile “Talaşlı Üretim Öğretmenliği” lisans programlarını tercih ettiklerinde ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir. Mesleki eğitim merkezlerinde kalfalık belgesini alanlar, Milli Eğitim Bakanlığı’ nın mesleklerin özelliklerine göre belirlediği sürelerde ustalık eğitimi kurslarına devam edip, başarılı olmaları durumunda ustalık belgesini alırlar. Endüstriyel Kalıpcı teknisyenleri, çalıştıkları kuruluş ve işletmelerde ustabaşı, şef olabilirler.