Tel Erezyon Hakkında – Nelere Dikkat Edilmeli

Tel Erezyon, üzerinde yüksek yoğunlukta akım geçirilen bir tel yardımıyla kesme yöntemidir. Klasik olmayan imal usulleri (None Traditional Manufacturing) arasında yer alan bu yöntemle, sert ve karmaşık profilli iletken parçaların mikron hassasiyetinde işlenebilmesi mümkündür. Bu tezgâhlarda, farklı elektriksel kutuplara bağlanan tel elektrot, iş parçasına yaklaştırıldığında elektriksel boşalımlarla yüksek bir sıcaklık meydana gelmekte ve yerel metal ergime yolu ile talaş kaldırılmaktadır. Talaş kaldırma hızı, her bir kıvılcımdaki enerji miktarı ve her kıvılcımın zaman aralığına göre değişmektedir.

Tel Erozyon Tezgâhlarında program iki aşamadan meydana gelmektedir:

Programın 1. aşamasında, iş parçasının şekli bir koordinat düzlemi içerisinde, şekildeki her bir elemana nokta, daire ve çizgi numaraları verilerek çizilmekte,

Programın 2. aşamada ise kesme yolu yardımıyla esas şekil belirlenmektedir. Kesme işlemi başlatıldığında tel kesme yolunu izleyerek kesme işlemi tamamlanmaktadır.

Bu tezgahlarda genellikle tel çapları 0,05~0,4 mm arasında değişen pirinç, molibden ve tungsten tel elektrotlar kullanılmaktadır. Bu sayede parça yüzeyinde oluşabilecek maksimum radyus miktarı 0,4 mm yi geçmez. Tel erozyon tezgâhında bakır tel (+) , tabla ise (-) yüklüdür. Kesim; telin parçaya değmesi ile meydana gelen ark ile oluşur. Ark anında 8000~12000 °C ısı oluşur.

Tel erozyon tezgâhı sanayide yapımı çok zor olan birçok iş parçasının imalatında kullanılır özellikle kalıp yapımında yaygın bir şekilde kullanılmakla beraber dişli çarkların imalatında da kullanılmaktadır. Çünkü tel erozyon tezgâhından çıkan bir imalatın taşlanması gerekmez.

Herhangi bir imalatın diğer tezgâhlarda işlenmesi mümkün olmayan kısımlarının sadece telin yarıçapı kadar bir tolerans bırakılarak parçanın işlenmesi mümkündür. Ayrıca çok sert olan metaller elektrik iletebilmek koşuluyla işlenebilir.

Çapaksız parça işlenebilmesi ve yüzey pürüzlülüğünün diğer imalat yöntemlerine göre az olması belli başlı avantajlarıdır. Dezavantajları ise telin düşük talaş kaldırma hızına sahip olması ve kesici boyutunun sınırlı olmasıdır.

Sanayide çeşitli türlerdeki kalıp elemanlarının ve dişli çarklarının yapımında, sert metal takımlarının işlenmesinde, elektro erozyon tezgâhlarında kullanılan karmaşık şekilli ve hassas elektrotların işlenmesinde, yüksek hızlarda çalışan kamların imalatında kullanılmaktadır.

Tel Erezyon Tezgahı Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

1- İşlenecek (Kesilecek) malzemenin cinsi,
2- İş parçasının boyutları (Tezgah kapasitesinin belirlenmesi için),
3- Kesilecek işin hassasiyeti (Buna göre jeneratör seçimi yapılır),
4- Tezgah kontrol ünitesi (MCU-Machine Control Unit). genelde her firmanın kendine özg
kontrol ünitesi vardır.
5- açılı kesimler yapılacaksa tezgahın başlığının açılı kesme özelliği dikkate alınmalıdır. (Örneğin 100 mm de 13 derece ya da 100 mm de 26 derece),
6- Gerekiyorsa 6. eksen (Divizör lü kesme),
7- İş parçası bağlama ekipmanları, veller vs.
8- Hassas iş yapılacaksa 0.1-0.3 mm otomatik tel kullanılabilen tezgahlar seçilmeli (Normali 0.25),
9- Servis hizmetleri ve teknik destek,
10- Eğitim hiztleri ve dökuman desteği,
11- Kullanım amacına göre havuzlu ya da püskürtmeli tip tezgah seçilmeli (Havuzlu tip tezgahlar kalıp kesiminde, yedek parça kesiminde ise püskürtmeli tür tercih edilir.).

Kaynak: Hamit ArsIan